Als raadslid volg ik de ontwikkelingen rond De Korf inmiddels acht jaar. Acht jaar waarin er regelmatig van koers is gewisseld zonder dat de raad daar expliciet over besloot. Acht jaar waarin participatie word beloofd maar nauwelijks geleverd werd. En acht jaar waarin het oorspronkelijke uitgangspunt – sober en doelmatig renoveren – vrijwel ongemerkt veranderde in een “iconisch” nieuwbouwplan van tientallen miljoenen euro’s.
Laat ik daarbij iets heel duidelijk stellen: LeusdenVooruit is zeker niet tegen een tweede sporthal en ook niet eventueel in het Buiningpark. Wij zijn ook niet tegen een cultuurhuis, wij zijn juist voor en het staat ook in ons verkiezingsprogramma 2022-2026. Wat wij wél belangrijk vinden is dat een besluit voor welke sporthal of cultuurhuis, waar dan ook in Leusden, via een goed, transparant en zorgvuldig traject tot stand komt: met een duidelijk voorstel, onderbouwde varianten, een visie op sport en cultuur én maatschappelijk vastgoed, gesprekken met gebruikers, en een participatief proces waarin inwoners en instellingen daadwerkelijk worden gehoord. Precies dát ontbreekt nu.
Wie de tijdlijn van De Korf doorloopt van de afgelopen ca. 12 jaar, ziet geen logische beleidsontwikkeling, maar een opeenstapeling van onafgemaakte verkenningen, verschoven uitgangspunten en ontbrekende besluitvorming. Bij het schrijven van dit opiniestuk hebben wij die tijdlijn opnieuw gereconstrueerd en wat daaruit naar voren komt, is ronduit onthutsend: halve, soms vage besluitvorming, onduidelijke wissels in koers, en een kronkelige route die zelfs voor insiders nauwelijks te volgen is. Een route die je met de beste wil van de wereld niet ‘zorgvuldig’ kunt noemen.
De Korf verdient beter. En de inwoners van Leusden verdienen een transparant proces voordat we besluiten nemen die de komende veertig jaar financieel en maatschappelijk voelbaar zullen zijn.
De tijdlijn – van helder renovatievraagstuk naar bestuurlijke mist
2014-2018:
Betonproblemen, maar wél constructief overleg
Toen in 2014-2018 ernstige betonproblemen aan het licht kwamen, was renovatie van De Korf noodzakelijk. De gesprekken met de eigenaar van bowling en horeca De Korf liepen in die periode goed hierover. De eerste raming voor renovatie kwam uit op circa 4 miljoen euro.
Er is toen geen raadsvoorstel gekomen, vooral omdat de gemeente tegelijk werkte aan het nieuwe gemeentehuis en de bouw van de sporthal in het Buiningpark. Wel werd in die periode de huur met de eigenaar van De Korf met 9 jaar verlengd, tot en met 31-12-2027, opdat de nieuwe raad 2018-2022 een degelijk renovatiebesluit kon nemen.
Interessant detail:
Tijdens de realisatie van de nieuwe sporthal in het Buiningpark is herhaaldelijk geopperd door politieke partijen dat De Korf misschien wel “weggesaneerd” zou worden. Een signaal dat al vroeg liet zien dat De Korf kwetsbaar was in de politieke afwegingen.
2018–2022:
Noodherstel én de opdracht tot participatieve visievorming
In 2019 besloot de raad tot het noodzakelijke betonherstel, met een levensduur van acht jaar. Daarmee was De Korf fysiek veiliggesteld tot ongeveer 2027. Ook het theater kreeg in die jaren een nieuwe luchtbehandelingsinstallatie.
De raad besloot óók tot een visietraject voor de toekomstige herontwikkeling van De Korf, waarbij expliciet alle stakeholders betrokken moesten worden. Die opdracht is nooit uitgevoerd zoals bedoeld; er was geen budget en het proces kwam stil te liggen.
In 2021 vroeg de raad om een marktverkenning, om te onderzoeken of herontwikkeling aan een marktpartij kon worden overgelaten. Daarbij werd door verschillende partijen regelmatig gesuggereerd om de succesvolle formule van het gemeentehuis te herhalen: verkoop het geheel mét eisenpakket, en koop functies zoals sporthal, bibliotheek, theaterzaal en eventueel bowling terug. Een creatieve oplossing waar je de markt benut, daar waar de gemeente zelf geen ontwikkelorganisatie is. Dit idee is nooit serieus opgepakt door het college.
2022:
Scenario’s op tafel — maar geen besluit
In 2022 presenteerde het college scenario’s van renovatie tot sloop/nieuwbouw, met mogelijke woningbouw op De Korf én De Smidse. Een variant die aansloot bij toenmalige inzichten.
Belangrijk:
De sporthal verplaatsen was toen al onderzocht, onder andere naar de locatie van de voormalige basisschool De Heerd. Die optie viel af vanwege ruimtegebrek en logistiek.
En het Buiningpark?
Dat is destijds nooit als serieuze optie onderzocht — vanwege de afstand tot scholen én omdat twee sporthallen naast elkaar zowel praktisch als financieel onlogisch zouden zijn. Dat deze optie nu ineens als vanzelfsprekend wordt gepresenteerd, is zowel historisch als inhoudelijk opmerkelijk. Tot 2022 heeft de raad dan niet besloten tot verplaatsing van de sporthal, noch tot uitbreiding met een cultuurhuis.
2023–2024:
De introductie van ‘iconisch’, zonder besluitvorming
Met het nieuwe college (2022–2026) kwam de ambitie dat “de schop aan het einde van de periode de grond in zou gaan”. Een ambitie zonder dat daar een raadsbesluit onder lag.
Vanaf 2024 sprak het college steeds vaker over “een blikvanger”, “een landmark”, “iconisch”. Begrippen die nooit onderdeel waren van welke raadsbesluitvorming dan ook. Ondertussen bleef de raad vragen om scenario’s, financiële onderbouwingen, ruimtelijke varianten en een integraal huisvestingsplan. Niets werd geleverd. Keer op keer gaf de raad ook naar het college aan dat zij wilde dat er goed met stakeholders wordt opgetrokken.
Participatie: de belofte die nooit is nagekomen
De feiten:
- De Korf en De Tuin kregen nauwelijks inhoudelijke gesprekken.
De wethouder sprak de ondernemer amper en het gesprek dat wél plaatsvond ging “over koetjes en kalfjes”, zo begrepen wij bij terugkoppeling door de ondernemer. - Toch suggereerde het college dat er ‘wekelijks gesprekken’ plaatsvonden. Wat betrokken hebben omschrijven als ‘eens in de paar weken worden we geïnformeerd of bijgepraat’.
- Winkeliers werden niet betrokken bij de bouwambities op het parkeerterrein bij Gall & Gall.
- De bibliotheek, De Tuin en SIDK stuurden een steunbrief voor een cultuurhuis op verzoek van de projectleider terwijl zij onderling nooit hadden gesproken over samenwerking of consequenties.
Dit is geen participatie.
De flappensessie: het college noemt het scenario’s – maar dat waren het niet
In april 2025 vroeg LeusdenVooruit opnieuw om echte scenario’s met financiele onderbouwing. De wethouder deed een toezegging, waardoor over de motie niet hoefde te worden gestemd.
Wat volgde, was een symbolische oefening met flappen – zonder sporthal, zonder bowling, zonder integrale cijfers. Volgens het college waren dit, achteraf, de beloofde “scenario’s”. Het heeft de raad geen stap dichter bij een besluit gebracht.
En dan ligt er ineens een compleet nieuwbouwplan
Eind september 2025 kreeg de raad ‘opeens’ een uitgewerkt bouwkundig concept, gepresenteerd als “geen plan”, maar iedereen zag: dit ís een plan. Stakeholders herkenden zich er niet in. De raad had geen integraal huisvestingsplan, geen financiële onderbouwingen, geen scenario’s gezien.
In november besloot de raad – terecht wat ons betreft – het voorstel niet in stemming te brengen. Alsof dat niet genoeg was, gingen we als raad vervolgens onder stoom en kokend water naar Eemnes om daar het cultuurhuis te bekijken. Een locatie die natuurlijk enthousiasme oproept, maar enthousiasme vervangt geen proces.
Wanneer gaan we eindelijk het échte gesprek voeren over de wenselijkheid van een cultuurhuis?
Wanneer spreken we met culturele partners: De Tuin, bibliotheek, SIDK, amateurkunst, muziek, verenigingen?
Er is geen visiedocument, geen behoefteonderzoek, geen financiële doorrekening, geen samenwerkingsmodel, geen exploitatieprognose. Niets.
Moeten we nu écht blind instemmen met een cultuurhuis? Het antwoord moet zijn: nee. En nogmaals, wij zijn voor een cultuurhuis zijn. Maar wel vanuit een breed gedragen visie. We vallen in herhaling….
De onbeantwoorde vragen die eerst beantwoord moeten worden
- Waarom is de koers verschoven van sober renoveren naar een icoznisch plan, zonder raadsbesluit?
- Waarom zou de sporthal nu wel verplaatst kunnen worden naar het Buiningpark, terwijl:
- deze locatie nooit realistisch was vanwege afstand tot scholen,
- eerdere opties juist om die reden afvielen,
- twee sporthallen naast elkaar inefficiënt zijn?
- Waarom ligt er geen scenario voor renovatie of renovatie/nieuwbouw, terwijl renovatie financieel vergelijkbaar is maar minder lang drukt op de begroting?
- Renovatie: drukt structureel 20 jaar op de begroting, maar kan met het juiste onderhoud zeker 40 jaar mee (of langer).
- Nieuwbouw: drukt structureel 40 jaar op de begroting, maar kan met het juiste onderhoud zeker 40 jaar mee (of langer).
- Waarom wordt De Smidse opeens behouden als parkeergarage, ondanks eerdere gesprekken om de locaties integraal te ontwikkelen?
- Waarom wordt een modulaire garage als De Smidse niet hergebruikt, terwijl het college dit “kapitaalvernietiging” noemt?
- Waarom ontbreken structurele gesprekken met belangrijkste stakeholders, terwijl dit in 2019 al was besloten?
- Waarom wordt de markt niet gebruikt, zoals eerder door partijen gesuggereerd, om creativiteit én kostenreductie te bereiken?
Onderbezetting bij Ruimtelijke Ontwikkeling:
hoe kon dit gebeuren?
En toen hadden we een beeldvormende bijeenkomst op 27 november jl. Hier werd duidelijk dat de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling zwaar onderbezet is. Zo onderbezet dat zelfs verplichte wettelijke taken niet volledig uitgevoerd kunnen worden.
Dat raakt niet alleen De Korf, maar óók:
- de ontwikkeling van het zwembad,
- de ontwikkeling van Achterveld,
- het brede onderhoud en beheer van al ons maatschappelijk vastgoed.
Hoe verhouden deze ambtelijke capaciteitsproblemen zich tot de ambities die het college neerlegt voor De Korf en de verplichte taken die het college heeft? Hoe heeft het college én de directie het zover kunnen laten komen dat cruciale projecten nu structureel risico lopen?
Conclusie: De Korf verdient een eerlijk proces — geen schijnproces
LeusdenVooruit steunt al jaren een herontwikkeling van De Korf. Maar niet op deze manier. Een project dat sport, cultuur, horeca, verenigingsleven, wonen en leefbaarheid voor decennia bepaalt, vraagt om:
- transparante scenario’s,
- eerlijke financiële onderbouwingen,
- echte inwonerbetrokkenheid,
- en duidelijke democratische besluitvorming.
De vraag is in hoeverre de rest van de gemeenteraad hecht aan die zorgvuldigheid of dat men toch, omwille van het politieke gewin, met het college meebeweegt.
De Korf verdient beter. Ons maatschappelijk vastgoed in de breedste zin van het woord verdient beter. Onze inwoners verdienen beter. En de raad verdient de informatie om verantwoord te kunnen besluiten.
